Durali Yilmaz Donuklar adli kitabinda milli hayatimizi, son dönemlerde gecirdigimiz bas döndürücü olaylari ele aliyor; iki yüz yillik tarihimizi adeta sigaya cekiyor. Diktatörün elinde her zaman kilic, basinda tac yoktur; o, kiliktan kiliga girer; bazen mabette yol gösterici, bazen büyük bir kurtarici bazen de daga tasa can veren bir fikirdir. Onun biricik özelligi dokunulmazligidir. Zihin seviyesi düsük cemiyetler putsuz yasayamaz; dokunulmazligi olan fikir, sahis onlar icin hazir puttur; onu alabildigine övmek serbesttir; hatta tesvik edilir; ama Su olay söyle degil miydi diyenin basina nelerin gelecegi belli olmaz. Onun adina gösterilen tahammülsüzlükle fikir hayati cöle dönüsür. Yeni bir fikir, ezberlerini bozan husus, aliskanliklarina carpar; beyinsizlerin reaksiyonunu her zaman tahmin etmek güctür. Herhalde bunun icin Durali Yilmaz sembolleri kullanmak zorunda kaldi. Nietsczhenin dedigi gibi Benim sözüm bu kulaklar icin degil diyerek anlayabilene hitap etmenin yolunu tuttu.
Bu roman kültür seviyesi yüksek bir ülkede yayimlansaydi, ondan söz etmek icin gazete sütunlari dar gelir, mansetler kullanilirdi. Fikir ve sanat cevrelerinde ne demek istedigi hakkinda ne tartismalar yasanirdi. Romanda yazarin fikri sudur demek mümkün degildir; her karanlik kuyuya bir isik damlasi gönderiyor; okuyucuya adeta gör ve düsün diyor.
Mehmet Niyazi ÖZDEMIR
Ilk sayfalari, 1970te Dirilis Dergisinin 15. Sayisinda yayimlan Donuklar, 2010 yilinda son seklini almistir. 2016 yilinda Dr. Cemal Abdülgani tarafindan Arapcaya cevrilmis ve Misir Devlet Kitaplari arasinda ödüllü eserler serisinin 147.eseri olarak, El-Mustelebun adiyla yayimlanmistir. Arapca cevirisi olaganüstü bir ilgi gören Donuklar, Arap Aleminin en önemli gazetelerinden El-Hayat ta Talat Ridvan imzasiyla Insanligin Taslasmasi basligiyla altinda kapsamli bir degerlendirme yapmistir. El-Halic gazetesi ise romani Diktatör Toplumun Aklini Tutsak Eder basligi altinda tanitmistir.