Prof. Dr. Ilyas Gökhan;Felaketler Cagi Orta Doguda Kitlik, Kara Veba ve Salgin Hastaliklar 1200-1405isimli bu calismasiyla, Türk etkisinin bin yil sürdügü Orta Doguyu, özellikle, 13. ve 14. yüzyillarda Misir ve Suriyeyi merkeze almakla birlikte bu cografyanin genis hinterlandinda görülen kitlik, Kara Veba ve salgin hastaliklari, bunlarin cikis sebeplerini, yayilmalarini, etkilerini ve sonuclarini anlatiyor. Bilhassa bir pandemi haline gelen Kara Vebanin Asyada cikisi ile Avrupa ve Afrika kitalarina yayilisini ayrintili sekilde ortaya koyuyor. Bunun yani sira söz konusu dönemlerde hüküm süren Eyyb ve Memlk devletlerinin yönetici unsurlariyla halkin yasanan bu felaketler karsisindaki tutumlarini da gözler önüne seriyor. Kitlik ve salgin hastaliklarin kent, kasaba ve köylerin demografik yapisini nasil etkiledigine deginen Ilyas Gökhan; ölümler ve göcler nedeniyle Misirda tarim alanlarinin, ciftliklerin ve köylerin terk edildigini, kentlerde ise pek cok mal, mülk ve servetin sahipsiz kaldigi icin devlet hazinesine aktarildigini belirtiyor. Kitlik nedeniyle gida maddelerinin fiyatlarinin asiri arttigini, bazi ürünlerinin ise yüz kat pahalandigini ifade eden Gökhan, kitligin acliga dönüstügü dönemlerde insanlarin hayatta kalabilmek icin kedi, köpek ve hatta insan eti yemek zorunda kaldigina dikkat cekiyor. Asirlar önce milyonlarca insanin ölümüne neden olan Kara Veba ile günümüzde dünyayi kasip kavuran koronavirüs Covid19 arasindaki benzerliklere deginen Ilyas Gökhan, her iki salgin arasinda yüzlerce yil olmasina ragmen ortak siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel sonuclar dogurdugunun altini ciziyor.
